Avrupa Birliği (AB), yıllardır karayolu güvenliğini artırmak ve trafik kazalarından kaynaklanan ölümleri ve yaralanmaları azaltmak için çeşitli düzenlemeler yapmaktadır. Bu düzenlemelerin sonuncusu olan Genel Güvenlik Yönetmeliği 2 (GSR 2), özellikle otomotiv sektörünü doğrudan etkileyen bir dizi güvenlik önlemini içermektedir. 2022 yılında yürürlüğe giren bu yönetmelik, tüm yeni araçların gelişmiş güvenlik teknolojileri ile donatılmasını zorunlu kılarak hem sürücüleri hem de diğer yol kullanıcılarını korumayı hedefler. Peki, GSR 2 tam olarak nedir, neyi amaçlar ve araç sahiplerini nasıl etkiler? İşte detaylar.
GSR 2’nin Amacı
AB, 2050 yılına kadar sıfır trafik ölümü hedefi koymuştur (Vision Zero). Bu hedef doğrultusunda, karayolu güvenliğini artırmak için bir dizi politika geliştirilmiştir. GSR 2, bu hedefin önemli bir parçasıdır ve insan hatasını minimize etmeyi amaçlar. Trafik kazalarının %90’ından fazlasının insan hatasından kaynaklandığı düşünüldüğünde, gelişmiş güvenlik teknolojilerinin kullanımı büyük bir fark yaratabilir.
GSR 2, sadece sürücü ve yolcuların değil, aynı zamanda yayalar, bisikletliler ve diğer savunmasız yol kullanıcılarının güvenliğini artırmaya yönelik düzenlemeler içerir. Yönetmelik, bu teknolojilerin zorunlu hale getirilmesiyle hem kazaların sayısını azaltmayı hem de kazaların şiddetini hafifletmeyi hedefler.
GSR 2 ile Gelen Zorunlu Güvenlik Özellikleri
GSR 2, araçlara çeşitli yeni teknolojilerin eklenmesini zorunlu kılar. İşte bu düzenlemenin içerdiği başlıca güvenlik özellikleri:
1. Akıllı Hız Desteği (ISA - Intelligent Speed Assistance):
• Sistem, aracın bulunduğu yoldaki hız sınırını algılar ve sürücünün bu sınırı aşmasını engeller. Sürücü hız sınırını aşmaya çalışırsa görsel veya sesli uyarılar devreye girer, hatta bazı durumlarda hız otomatik olarak düşürülür.
2. Acil Durum Frenleme Sistemi (AEB - Automatic Emergency Braking):
• Çarpışma riskini algılayarak sürücüyü uyarır ve gerektiğinde otomatik frenleme yapar. Bu sistem, özellikle yayalara ve bisikletlilere yönelik çarpışmaların önlenmesinde hayati bir rol oynar.
3. Şerit Takip Sistemi (Lane Keeping System):
• Araç, şerit dışına çıkma riski taşıdığında sürücüyü uyarır ve gerekiyorsa aracı otomatik olarak şeride geri döndürür.
4. Sürücü Dikkat ve Yorgunluk İzleme:
• Sürücünün yorgun olduğunu veya dikkatinin dağıldığını algılayarak uyarılarda bulunur. Bu sistem, uzun yolculuklarda güvenliği artırmayı hedefler.
5. Alkol Kilidi Ara Bağlantısı:
• Alkol kullanımını tespit eden cihazların araçla uyumlu çalışmasını sağlayan bir arayüzdür. Bu, özellikle ticari araç sürücülerinin güvenliğini artırmaya yöneliktir.
6. Geri Manevra Tespit Sistemleri:
• Geri giderken aracın arkasındaki engelleri, yayaları veya diğer araçları algılar ve sürücüyü uyarır. Çarpışma riski yüksek olan alanlarda bu sistem büyük kolaylık sağlar.
7. Kaza Veri Kaydedici (Event Data Recorder - EDR):
• Uçaklardaki kara kutuya benzer şekilde çalışan bu sistem, bir kazadan önceki ve sonraki verileri kaydeder. Böylece kazanın nedenleri daha iyi analiz edilebilir.
8. Yayalar için İyileştirilmiş Güvenlik Önlemleri:
• Araçların tasarımı, çarpışma durumunda yayaların maruz kalacağı şiddeti azaltacak şekilde iyileştirilmiştir. Örneğin, motor kaputlarının daha yumuşak materyallerden yapılması sağlanmıştır.
GSR 2’nin Zorunluluk Tarihleri
• Temmuz 2022: Yeni araç tipleri için bu düzenlemeler zorunlu hale gelmiştir.
• Temmuz 2024: Mevcut tüm araç modelleri (önceden onaylananlar dahil) GSR 2 gerekliliklerine uygun hale getirilmelidir.
Bu tarihlerin ardından, GSR 2 standartlarını karşılamayan araçlar AB sınırlarında satılamaz.
GSR 2’nin Faydaları
1. Trafik Kazalarının Azalması: Gelişmiş güvenlik teknolojileri, kazaların önlenmesinde ve etkilerinin azaltılmasında büyük bir rol oynar.
2. Yol Kullanıcılarının Güvenliği: Savunmasız yol kullanıcıları (yayalar, bisikletliler) daha iyi korunur.
3. Trafik Analizleri: Kaza veri kaydediciler sayesinde kazaların nedenleri daha iyi anlaşılabilir ve ileride benzer olayların önlenmesi için etkili önlemler alınabilir.
4. Sigorta Maliyetlerinde Düşüş: Daha az kaza, sigorta primlerinin düşmesini sağlayabilir.
Türkiye’de GSR 2
Türkiye, AB müktesebatına uyum süreci çerçevesinde bu tür düzenlemeleri dikkate almaktadır. Türkiye’de GSR 2 standartlarının uygulanması, Avrupa’ya ihraç edilen araçlar açısından da önemlidir. Ancak, zorunlu hale gelme tarihleri AB’ye kıyasla farklılık gösterebilir.
Sonuç
GSR 2, karayolu güvenliğinde devrim niteliğinde bir adım olarak kabul edilmektedir. İnsan hatasını en aza indirgemek ve araçları daha güvenli hale getirmek amacıyla geliştirilen bu yönetmelik, hem araç üreticilerini hem de tüketicileri yakından ilgilendiriyor. Araç sahipleri, bu düzenlemelerle birlikte daha güvenli bir sürüş deneyimi yaşarken, kazaların önlenmesi ve etkilerinin azaltılması açısından büyük bir ilerleme kaydedilmiş olacak.
Yorum Gönder